Dit zijn Puck (16) en Mila (16) samen met begeleider Annebelle. Ik bezocht hen vorige week op VO De Vallei, een democratische middelbare school.
Het drietal vertelde me tot in detail hoe zij deze vorm van onderwijs ervaren. Heb je nog nooit van democratisch onderwijs gehoord? Puck en Annebelle geven je antwoord op je vijf dringendste vragen.
Wat is democratisch onderwijs?
Op een democratische school richten leerlingen hun eigen onderwijs in. Puck de Groot (16) zit nu ongeveer een jaar op VO De Vallei. “Hier vertelt niemand mij wat ik moet doen op een dag, dat bepaal ik zelf. Ik kies welke vakken ik volg, op welk niveau, in welk tempo en in welke vorm. Daar word ik in begeleid door een coach. Ook mag ik meebeslissen over alles wat op school gebeurt. Coaches en leerlingen zijn hier gelijkwaardig, samen beslissen we over de inhoud van lessen, welke regels er op school gelden, hoe de ruimtes worden ingericht en welke docenten er worden aangenomen.”
Leer je dan wel iets?
Annebelle: “We gaan ervan uit dat er meer kennis is dan je in een paar jaar op school kunt leren”
“Wij geloven dat leerlingen vanuit hun nieuwsgierigheid altijd in ontwikkeling zijn”, vertelt Annebelle de Nooy. “Door ze vrij te laten kunnen ze zelf onderzoeken wat ze interessant vinden, in plaats van dat wij dat voorkauwen. We gaan ervan uit dat er meer kennis is dan je in een paar jaar op school kunt leren en we vinden het dan ook onzinnig om elke leerling dezelfde vaste stof aan te bieden. We denken dat het beter is om jongeren te leren hoe ze in een steeds sneller veranderende samenleving zelf hun weg kunnen vinden.”
Zelf heeft Puck het idee dat hij op De Vallei meer leert dan op zijn vorige middelbare school. “Daar stampte ik alleen feitjes in mijn hoofd omdat ik een toets moest halen. Hier verdiep me in de stof omdat ik het zelf interessant vind.”
Kun je dan wel een diploma halen?
Dat kan zeker. Als een leerling dat wil, gaat hij samen met zijn coach kijken wat er nodig is om een diploma te halen. Puck: “Ik weet nog niet precies naar welke vervolgopleiding ik wil, maar ik weet wel dat ik iets met wiskunde, scheikunde en/of natuurkunde wil doen. Ik werk er naartoe om in die vakken eindexamen te doen op VWO niveau.”
Is dit een erkende school?
Annebelle: “We verwachten van de leerlingen dat ze 950 uur per jaar op school zijn.”
Ja, VO De Vallei is officieel goedgekeurd door de onderwijsinspectie. Dat betekent dat de school zich aan bepaalde regels moeten houden binnen het inspectiekader. Annebelle: “We moeten bijvoorbeeld aantonen dat we een curriculum aanbieden dat voldoet aan de kerndoelen die de overheid heeft vastgesteld. De inspectie kijkt ook of hier op school een klimaat heerst waar respectvol met elkaar om wordt gegaan en of het onderwijs is afgestemd op verschillen tussen leerlingen. Dat is bij ons zeker zo, want dat zijn onze belangrijkste uitgangspunten: we zijn gelijkwaardig aan elkaar maar niemand is gelijk.”
Waar vind je democratische scholen?
De eerste democratische school werd in 1921 opgericht in Engeland, de Summerhill School. Inmiddels zijn er wereldwijd meer dan 350 democratische scholen en communities in meer dan 30 landen. Hier vind je een overzichtje van de democratische scholen in Nederland.
Ben je benieuwd hoe deze vorm van leren er in de praktijk uit ziet? Hier lees je het hele verhaal van Puck en Mila. Volg Trant op Facebook of schrijf je in voor de nieuwsbrief als je niets wilt missen.